25 lat samorządu Mazowsza

Dokładnie 5 czerwca minęło 25 lat od reformy administracyjnej o samorządzie województwa, która zmieniła podział terytorialny Polski. To właśnie ćwierć wieku temu w naszym kraju zaczęło funkcjonować 16 województw w miejsce dotychczasowych 49. Tych 25 lat to czas rozwoju i dynamicznych zmian. To tysiące zrealizowanych inwestycji, których efekty widać na każdym kroku.

Jubileuszowa gala samorządu województwa mazowieckiego odbyła się 5 czerwca w siedzibie zespołu Mazowsze w Otrębusach. Wzięli w niej udział przewodniczący sejmiku województwa mazowieckiego Ludwik Rakowski, marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik, radni województwa obecnej i wszystkich poprzednich kadencji, członkowie zarządu województwa mazowieckiego: Janina Ewa Orzełowska, Wiesław Raboszuk i Rafał Rajkowski, a także samorządowcy z całego Mazowsza. Głos zabrali m.in. poseł do Parlamentu Europejskiego, prezes Rady Ministrów w latach 1997-2001 Jerzy Buzek, wicemarszałek sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska i wicemarszałek senatu Michał Kamiński.

Jak zauważył na wstępie swojego wystąpienia marszałek Adam Struzik, mija 25 lat, od kiedy tworzymy mazowiecką wspólnotę.

“Budujemy i rozwijamy region, który wszyscy kochamy. Nie była to tylko droga usłana różami. To także wyzwania, problemy, ale i wielkie marzenia, które udało się zmaterializować. To lata pracy, których efekty dziś są widoczne w każdej wsi, gminie, mieście. Dzięki zaangażowaniu nas wszystkich Mazowsze jest obecnie najbogatszym i najbardziej konkurencyjnym regionem Polski. Od samego początku opieraliśmy bowiem naszą politykę na trzech uniwersalnych zasadach – pomocniczości, solidarności i poszanowaniu dobra wspólnego.”

Województwo mazowieckie to ogromny region – 35,6 tys. km², obszar odpowiadający powierzchni Danii. Na Mazowszu mieszka blisko 5,5 mln osób. W obrębie województwa są 42 powiaty i 314 gmin.

“Minione 25 lat było przełomowe dla Mazowsza. Reforma administracyjna rządu premiera Jerzego Buzka powołująca samorządowe województwa pozwoliła na wyzwolenie ogromnej energii. Wspólnie z mieszkańcami, przedsiębiorcami, samorządowcami zbudowaliśmy nowoczesny region, wytwarzający blisko jedną czwartą PKB Polski” – zaznacza przewodniczący sejmiku województwa mazowieckiego Ludwik Rakowski.

Zmienił się nie tylko podział terytorialny kraju. Jednocześnie utworzono władzę samorządową, co miało służyć decentralizacji Państwa i wzmocnieniu regionów. Wolne wybory samorządowe wyzwoliły w Polakach ogromne pokłady energii.

Jak podkreślił podczas uroczystej gali poseł do Parlamentu Europejskiego i prezes Rady Ministrów w latach 1997-2001 Jerzy Buzek, powołane 25 lat temu samorządy województw mają szczególne zadania prorozwojowe.

“To właśnie one decydują o tym, jak cały region może się integrować wokół największych inwestycji, w jaki sposób poprawić jakość życia, poziom edukacji, komunikacji także w tych najmniejszych miejscowościach. Trzeba przyznać, że region mazowiecki, mimo ogromnego zróżnicowania wewnętrznego, bardzo dobrze spełnia tę funkcję. Czują to wszyscy mieszkańcy województwa i dlatego tak bardzo walczą o to, żeby region pozostał niepodzielony i nadal mógł być wielkim, silnym Mazowszem. To ćwierćwiecze było doskonałe. Gratuluję wszystkim zaangażowanym w jego rozwój. Życzę, aby także w przyszłości wszystko udawało się tak jak dotąd”

Ćwierć wieku rozwoju

25 lat zmian i rozwoju. Tysiące zrealizowanych inwestycji zarówno tych wielkich kilkusetmilionowych, jak i tych mniejszych. Priorytetem władz regionu były ważne dla mieszkańców inwestycje. Szpitale, drogi, instytucje kultury. Samorząd województwa wyremontował lub rozbudował wszystkie drogi wojewódzkie na Mazowszu. Powstały nowe mosty, obwodnice, m.in. Gąbina, Grodziska Mazowieckiego i Żuromina. Wyremontowane lub rozbudowane zostały wszystkie podległe samorządowi województwa szpitale i instytucje kultury. Wśród zrealizowanych inwestycji znalazły się m.in.:

• budowa szpitala w Ostrołęce;
• modernizacja, przebudowa i doposażenie budynków oraz oddziałów szpitala w Ciechanowie;
• budowa Mazowieckiego Centrum Sztuki Współczesnej „Elektrownia” w Radomiu;
• budowa i wyposażenie Centrum Kulturalno-Rekreacyjnego w Sierpcu;
• budowa centrum folklorystycznego „Matecznik Mazowsze” dla zespołu „Mazowsze”
• budowa Mazowieckiego Szpitala Wojewódzkiego Drewnica;
• modernizacja i rozbudowa budynku w Warszawie przy ul. Koszykowej 79A na potrzeby Mazowieckiego Centrum Neuropsychiatrii sp. z o.o. w Zagórzu;
• odtworzenie i rewaloryzacja zabytkowego budynku przy ul. Kolegialnej 6 wraz z aranżacją pomieszczeń ekspozycji stałych dla Muzeum Mazowieckiego w Płocku (wystawy Sztuka dwudziestolecia międzywojennego – art déco i Wielcy Płocczanie – Themersonowie);
• budowa nowej siedziby Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu;
• rozbudowa i modernizacja Biblioteki Głównej Województwa Mazowieckiego;
• budowa Siedleckiego Ośrodka Onkologii;
• budowa SOR-u w Radomiu;
• budowa i wyposażenie Ośrodka Radioterapii w Płocku;
• modernizacja budynku głównego szpitala w Rudce;
• budowa obwodnic Grodziska Mazowieckiego, Gąbina, Sierpca czy Żuromina;
• budowa drogi wojewódzkiej 747 od nowego mostu na Wiśle w Solcu.

W wielu inwestycjach pomogły środki unijne. Wsparcie z UE od 2004 roku do 2023 roku to aż 19,5 mld zł.

Mazowsze pomaga

Od lat samorząd województwa mazowieckiego konsekwentnie udziela wsparcia samorządom lokalnym poprzez różnego rodzaju programy wsparcia dotyczące m.in. inicjatyw sołectw, działkowców, seniorów, młodzieży, doposażenia OSP, budowy nowych dróg, przedszkoli, modernizacji domów kultury, rozwoju bazy sportowej czy inicjatyw wspierających klimat i czyste powietrze. Tylko w zeszłym roku dzięki wsparciu sejmiku Mazowsza w całym regionie powstało blisko 4000 inwestycji. W tym roku będzie ich jeszcze więcej. Samorząd województwa realizuje bowiem aż 20 programów, w tym również zupełnie nowe dotyczące m.in. tworzenia lokalnych centrów integracji, zdrowia kobiety, czystego ciepła i miejsc pamięci. Na ich realizację władze regionu przeznaczą aż 800 mln zł.

Jak zmieniało się Mazowsze?

Wystarczy spojrzeć na statystyki.

• Pierwszy budżet województwa w 1999 r. wynosił ponad 300 mln zł. Dziś to 7,3 mld zł.
• Nakłady na inwestycje wzrosły z 93 mln zł w 1999 r. do 2,4 mld zł w 2023 r.
• Wydatki np. na służbę zdrowia wzrosły z 52 mln zł w 1999 r. do 709 mln zł w 2023 r.
• W 2000 r. PKB regionu wynosiło 153 mld zł, co stanowiło 20% PKB kraju, natomiast w 2021 r. PKB Mazowsza to już 596 mld zł (23% PKB kraju). Oznacza to blisko czterokrotny wzrost.
• Spadło bezrobocie – spadek stopy bezrobocia rejestrowanego w województwie z 14,7% do 4,2% (dane za lata 2004-2022).
• Liczba przedsiębiorstw wpisanych do rejestru REGON w województwie mazowieckim wzrosła z 554 tys. do 969 tys. (dane za lata 2002-2022).

Artykuł powstał we współpracy z Samorządem Województwa Mazowieckiego – www.mazovia.pl