Chorwacja wraca do tradycji – kwiaty i pantofle tkane złotem

źródło: Chorwacka Wspólnota Turystyczna, fot. Ivo Biočina

Co może przywdziać bohater Mundialu wracając do rodzinnej miejscowości po rozegraniu swojego meczu życia, finału Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej w Moskwie? Domagoj Vida postanowił wjechać do Donjego Miholjca powozem konnym, ubrany w charakterystyczny strój ludowy składający się z białej koszuli, czarnej kamizelki i czarnego okrągłego kapelusika przyozdobionego wstążką w kolorach chorwackiej flagi: czerwonym, białym i niebieskim. Było to bezdyskusyjnie najbardziej tradycyjne powitanie spośród uroczystości przygotowanych dla powracających z Rosji bohaterów.

Huczna celebracja pozwoliła jednocześnie przyjrzeć się Slawonii, regionowi Chorwacji z dumą kultywującemu tradycje lokalne, gdzie każda wioska ma swoje własne zwyczaje – i stroje noszone przy okazji wszelkich uroczystości. To jedno z najgościnniejszych miejsc w Europie – a stroje ludowe ze Slawonii zachwycają elegancją i różnorodnością.

chorwacka tradycja kultura rzemioslo 7

źródło: Chorwacka Wspólnota Turystyczna, fot. Ivo Pervan

Do najbardziej znanych, a jednocześnie najbardziej złożonych chorwackich strojów należy ten z Bizovaca, z charakterystycznymi akcentami w czerwieni i żółci. Kilkuwarstwowe bawełniane spódnice przed kolano eksponują wełniane pończochy „bobane” i haftowane złotą nicią pantofle. Pozycję społeczną kobiety można określić patrząc na jej nakrycie głowy, najczęściej w postaci wieńca ze sztucznych lilii i pąków róż.

chorwacka tradycja kultura rzemioslo 8

źródło: Chorwacka Wspólnota Turystyczna, fot. Ivo Biočina

chorwacka tradycja kultura rzemioslo 4

źródło: Chorwacka Wspólnota Turystyczna, fot. Ivo Pervan

Lokalne rzemiosło krawieckie prezentuje dokonania w całej swojej kwietnej krasie podczas wiosennej procesji królowych w Gorjani koło Đakova, umieszczonej w 2009 roku na liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Królowe, znane jako Ljelje, to dziewczęta z okolicznych miejscowości, wykonujące tradycyjne pieśni i tańce z szablami. „Królowie” z mieczami u boku występują w kapeluszach przyozdobionych kwiatami, a „królowe” na głowach mają kwietne warkocze niczym panny młode. Tradycja ta sięga czasów okupacji osmańskiej, kiedy Turcy uwięzili wszystkich mężczyzn, a kobiety przebrały się tak, że nieprzyjaciel uznał je za zjawy i w popłochu nie zauważył ucieczki więźniów.

chorwacka tradycja kultura rzemioslo 9

źródło: Chorwacka Wspólnota Turystyczna, fot. Ivo Pervan

chorwacka tradycja kultura rzemioslo 5

źródło: Chorwacka Wspólnota Turystyczna, fot. Ivo Pervan

W strojach ludowych z Međimurja i Zagorja znacznie wyraźniejsze są wpływy środkowoeuropejskie, ze wspólną bazą w kolorze białym i różnicującymi je ozdobnymi chustami, szalami, fartuchami i biżuterią, głównie w kolorze czerwonym. Często występują również dekoracyjne przeszycia i haft złotą nicią. W strojach męskich natomiast dużą uwagę poświęcano kapeluszom – czarnym toczkom z półokrągłym sklepieniem z Panonii lub również czarnym filcowym kapelusikom z płaskim dnem ozdobionym wstążką w trzech kolorach Chorwacji.

chorwacka tradycja kultura rzemioslo 6

źródło: Chorwacka Wspólnota Turystyczna, fot. Ivo Pervan

Strój z regionu Lika jest dość prosty; jego najbardziej charakterystycznym elementem jest noszony przez mężczyzn czerwony kapelusz z szerokim czarnym rondem. Do tego strój męski obejmuje białą koszulę, czerwoną kamizelkę i czarne spodnie. Panie noszą zdobne kolorowe fartuchy kontrastujące z prostą białą chustką na głowie.

chorwacka tradycja kultura rzemioslo 10

fot. DarioZG/Shutterstock

I wreszcie – wkład Chorwacji w globalną modę, czyli krawat. Ten niezbędny element męskiej szafy wywodzi się z XVII wieku, kiedy żony chorwackich najemników służących w armii francuskiej obwiązywały szyje swoich ukochanych, aby móc rozpoznać ich na polu bitwy. Pomysł zrobił wrażenie na królu Ludwiku XIII i na zawsze odmienił modę męską.

chorwacka tradycja kultura rzemioslo 2

źródło: Chorwacka Wspólnota Turystyczna, fot. Ivo Biočina

W skład strojów ludowych z kontynentalnej części Chorwacji wchodzi również cała gama biżuterii i ozdób, takich jak haft złotą nicią, kwiaty i numizmaty. Prostota kształtów biżuterii odpowiada temu, co historycznie było dostępne dla niezamożnych mieszkańców regionu. Jednym z najistotniejszych dodatków są delikatne koronki z Lepoglavy, których zawiłe wzory tworzyły mieszkanki tego miasta i które – wraz z tradycjami koronkarskimi z wysp Hvar i Pag – wpisano na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.

chorwacka tradycja kultura rzemioslo 3

źródło: Chorwacka Wspólnota Turystyczna, fot. Ivo Pervan

Czytaj więcej: https://feeds.croatia.hr/pl/

chorwacja