Kilkuletnie zaległości we wpłatach na TFG. Setki wezwań do wykreślenia organizatorów z rejestru

21 września 2022

projekt-podwyzki-tfg — fot. Kevin Schneider / Pixabay

Rozpoczęły się masowe kontrole tego, jak touroperatorzy wypełniają obowiązki wobec TFG. Obecnie ponad 200 firm zalega z płatnościami, ponad tysiąc z deklaracjami. W 2022 roku do urzędów marszałkowskich wpłynęły setki wniosków o wykreślenie organizatorów turystyki z rejestru. Przedtem takie wezwania wpływały sporadycznie.

Według stanu na 30 czerwca łączna kwota zaległości wobec Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego wynosi ponad 200 tys. zł, nie wiadomo jednak, czy nie byłaby wyższa, gdyby wszyscy touroperatorzy uzupełnili zaległe deklaracje. Zgodnie z ustawą, powinni je składać co miesiąc, jednak obecnie zalega z tym ponad 1000 firm czyli prawie jedna czwarta z 4 411 firm wpisanych do rejestru. To na podstawie deklaracji obliczana jest należna składka. Jak podkreśla Damian Ziąber, rzecznik prasowy UFG, liczba 200 przedsiębiorców, którzy mają zaległości w płatnościach, obejmuje również podmioty, które zostały już wykreślone z rejestru oraz takie, wobec których były prowadzone postępowania sądowe.

Według raportu UFG, stan konta TFG na koniec sierpnia 2022 roku wynosił ok. 229 mln zł, zaległości stanowią więc niecały promil tego, co touroperatorzy wpłacają do funduszu. Na jednego dłużnika przypada średnio około 1000 zł, czasami kwoty są nieznaczne. Jednak niektórzy touroperatorzy mają zaległości sięgające lata wstecz.

Od początku funkcjonowania TFG (listopad 2016) do marszałków województw zostało wysłanych ponad tysiąc wniosków o wykreślenie z rejestru i wydanie decyzji o zakazie prowadzenia działalności. Jak twierdzi dyrektorka TFG Renata Mentlewicz, od początku istnienia TFG w 2016 roku kontrole prowadzone były na bieżąco, z wyjątkiem okresu pandemii. Pracownicy urzędów marszałkowskich twierdzą jednak, że dopiero w 2022 roku wnioski o wykreślenie podmiotów zaczęły wpływać w znacznej liczbie.

“Zamiast sprawdzać nielegalne firmy, w tym roku zajmujemy się zarejestrowanymi”

„Okazało się, że od marca 2022 zaczął UFG masowo monitorować i kontrolować zaległości przedsiębiorców turystycznych w zakresie składania deklaracji i uiszczania składek. Do urzędów marszałkowskich skierowano setki wniosków o wydanie decyzji o wykreśleniu i zakazie w związku z zaległościami wobec TFG i TFP. Setki wniosków, a za nimi setki postępowań administracyjnych, które wszczęły urzędy marszałkowskie. Zamiast szukać nielegalnie działających przedsiębiorców urzędy w tym roku zmuszone zostały do weryfikacji rzetelności prowadzonej działalności przez przedsiębiorców posiadających wpis” – dowiadujemy się od Agnieszki Miklaszewicz z departamentu turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego.

Pomorski urząd otrzymał od marca 2022 otrzymał 110 wniosków o wykreślenie podmiotów z rejestru z powodu niepłacenia składek bądź nieskładania deklaracji. Jak dowiadujemy się w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Śląskiego, w 2022 roku wpłynęło 117 takich wniosków z TFG. Mazowiecki urząd otrzymał w tym roku 470 wezwań, dolnośląski – 86. Na Dolnym Śląsku w poprzednich latach wpływało ich po kilka rocznie (w 2017 – osiem wniosków, w 2018 r. sześć, zaś w 2020 – pięć).

Przed 2022 “sporadyczne” wnioski o wykreślenie przedsiębiorców

Jak informuje nas biuro prasowe dolnośląskiego UM, zaległości w składaniu deklaracji bądź deklaracji i składek sięgają 2017 r. Potwierdza to urząd marszałkowski województwa mazowieckiego, który również otrzymał wezwania dotyczące wieloletnich zobowiązań. „Przed marcem 2022 takie wnioski wpływały sporadycznie. W puli tych, które wpłynęły od marca 2022, znajdują się wezwania dotyczące zobowiązań nieuregulowanych od 2017 roku” – informuje Izabela Stelmańska, zastępca dyrektora Departamentu Kultury, Promocji i Turystyki w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Mazowieckiego.

Tymczasem TFG podaje, że większość opóźnień w płatnościach to terminy od jednego do trzech miesięcy.

„Bywają pojedyncze przypadki zaległości kilkuletnich, jednak dotyczą one przedsiębiorców, którzy zostali już wykreśleni z rejestru. UFG dochodzi tych należności na drodze sądowej” – informuje Renata Mentlewicz z TFG.

“Comiesięczne kontrole w pandemii nie miały sensu”

Według niej, TFG „od dłuższego czasu co miesiąc wysyła wnioski do urzędów” i „w tej chwili wnioski powinny być wysyłane w miarę regularnie.” Dlaczego ta regularność pojawiła się po sześciu latach funkcjonowania funduszu? „W pandemii dużo podmiotów było zawieszonych, a wyjazdy się nie odbywały, więc regularne kontrolowanie wpłat i deklaracji nie miało sensu. Teraz wróciliśmy do normalnej pracy. Nie jest tak że nagle urzędy zostały zasypane wnioskami. Różnica wynika z tego, że sytuacja w turystyce się zmieniła” – tłumaczy Renata Mentlewicz.

Jak dodaje, „zaległości we wpłatach są zawsze i zawsze utrzymują się na podobnym poziomie”, a przed pandemią fundusz również prowadził regularne kontrole terminowości wpłat składek i składania deklaracji.

Organizator turystyki, który zalega z powinnościami wobec TFG otrzymuje najpierw wezwanie do uzupełnienia składki bądź złożenia deklaracji i ma na to 14 dni. Jeśli tego nie uczyni, otrzymuje przypomnienie. Gdy sprawa pozostaje nieuregulowana, TFG kieruje wniosek do urzędu marszałkowskiego o wykreślenie podmiotu z rejestru. Skoro zatem przed pandemią TFG regularnie sprawdzał, czy touroperatorzy płacą składki i składają deklaracje, skąd w rejestrze podmioty, które mają wieloletnie zaległości w zobowiązaniach? Urzędy marszałkowskie twierdzą, że przed marcem 2022 wnioski o wykreślenie firm z rejestru wpływały sporadycznie, a dyrektorka TFG twierdzi, że zaległości zawsze utrzymywały się na podobnym poziomie i kontrole były regularne.

Wezwanie do uzupełnienia kwot od 4 zł

Co więcej, jak dowiadujemy się od Piotra Wnukowicza, dyrektora departamentu turystyki w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Dolnośląskiego, kwoty zaległości wobec TFG zaczynają się od… 4 zł. Urzędnicy dzwonią do przedsiębiorców i ci często uzupełniają zaległości. „Zaledwie kilku przedsiębiorców nie reaguje na informacje o wszczęciu postępowania” – informuje Piotr Wnukowicz.

“To marszałkowie wykreślają z rejestru, gdy stwierdzą naruszenia”…

Damian Ziąber, rzecznik UFG, komentuje sytuację następująco:

“Zgodnie z art. 30 ust. 7 pkt 1) lit. c) ustawy o imprezach turystycznych (…) Marszałek województwa wydaje decyzje administracyjne o wykreśleniu przedsiębiorcy turystycznego z rejestru i o zakazie wykonywania działalności objętej wpisem do rejestru przez okres 3 lat – w przypadku gdy stwierdzi rażące naruszenie przez przedsiębiorcę turystycznego warunków wykonywania działalności organizatora turystyki lub przedsiębiorcy ułatwiającego nabywanie powiązanych usług turystycznych, o których mowa w art. 31. Z kolei przepis zawarty w art. 31 pkt 2) ustawy o imprezach turystycznych (…) stanowi, iż Rażącym naruszeniem warunków wykonywania działalności jest uchylanie się, mimo wezwania, od obowiązku terminowego składania deklaracji lub opłacania należnych składek na Turystyczny Fundusz Gwarancyjny.”

“Nie odnotowaliśmy żadnego podmiotu, wobec którego nie zostałyby podjęte przez UFG działania w oparciu o przepisy ustawy o imprezach turystycznych przed rokiem 2022, a zaległości danego podmiotu w spełnianiu obowiązków sięgałyby roku 2017. Jednocześnie podkreślamy, że urzędy marszałkowskie podejmują aktywne działania i bardzo często kontaktują się z TFG (pisma, maile, telefony) w celu weryfikacji czy dany przedsiębiorca turystyczny wypełnił swoje obowiązki o które był wzywany.”

…tylko że urzędy marszałkowskie nie mają wglądu do TFG

Jak informuje Izabela Stelmańska, urzędy marszałkowskie nie mają bieżącego dostępu do informacji o płatnościach składek i składanych deklaracjach, czyli wglądu w system teleinformatyczny TFG. Jedynym sposobem, aby mogły zatem “stwierdzić rażące naruszenie” jest wysyłanie zapytań do TFG w sprawie zarejestrowanych firm z ich województwa.