Kopalnia Soli „Wieliczka” – rekordowy rok

archiwum Kopalni Soli “Wieliczko”/R.Stachurski

Rok 2015 upłynął w Kopalni Soli „Wieliczka” pod znakiem rekordów – zarówno turystycznych, jak i na polu prac górniczych.

Kajetan d’Obyrn prezes zarządu Kopalni Soli „Wieliczka” SA., powiedział: „Rok 2015 planujemy zamknąć liczbą 1 milion 380 tysięcy turystów. Oznaczać to będzie to wzrost o 7 proc. w porównaniu do roku ubiegłego i aż o 40 proc. w porównaniu do 2009. Turystyczny sukces nie byłby jednak możliwy gdyby nie intensywne prace górnicze. W mijającym roku zabezpieczaliśmy aż 12 zabytkowych komór i kilkanaście chodników, a przecież prace obejmują zasięgiem również te niezabytkowe rejony podziemi. Dbałość o solny zabytek wymaga dużych nakładów finansowych, a także stosowania skutecznych, coraz bardziej innowacyjnych metod zabezpieczania.Nie udałoby nam się tych sukcesów osiągnąć bez ciągłej, pełnej zaangażowania pracy górników.”

Nie ma właściwie poziomu (jest ich wraz z międzypoziomami kilkanaście), na którym nie pracują górnicy. Stawiają drewniane obudowy, przebudowują chodniki, wzmacniają stropy, ociosy komór szkłoepoksydowymi kotwami – wszystko po to by pod ziemią było jeszcze bezpieczniej, a bezcenny zabytek przetrwał kolejne stulecia. Szczególną troską otoczony jest rejon centralny (pomiędzy szybami Kinga-Daniłowicz-Regis). Głęboko pod ziemią prace prowadzone były m.in. w zespołach komór Geramb, Margielnik, uzdrowiskowej komorze Jezioro Wessel, muzealnej komorze Saurau, a także usytuowanych poza turystycznymi szlakami komorach Gaisruck i Żralski Stare. Zakończono zabezpieczanie północnego ociosu królującej na Trasie Turystycznej kaplicy św. Kingi i znajdującej się na Trasie Górniczej komory Franciszek Karol. Prace prowadzono też w zabytkowych, mocno zaciśniętych działaniem górotworu, chodnikach na I poziomie Świętosławskie i Powroźnik, Kuchnia, a także chodnikach na niższych poziomach: dojściowych do komór Hunka, Freitag i Seeling, chodniku Popiołowym.

Kajetan d’Obyrn dodał: „Realizujemy też duży projekt związany z odtwarzaniem historycznego transportu na III poziomie kopalni. Chcemy przywrócić blask dawnej kolei, usprawnić górnikom transport materiałów i urobku, a także udostępnić do zwiedzania niezwykle cenny historycznie i przyrodniczo rejon kopalni. Tory kolejowe położone będą na odcinku ponad 1 kilometra, a projekt zakończony zostanie w roku przyszłym. Na przygotowywanej trasie górniczo zabezpieczano w tym roku komorę Agenora Gołuchowskiego, chodnik Pistek, część podłużni Hauer i poprzeczni Kaniów, poprzecznię Wałczyn.”

Każdego roku w wielickich podziemiach podsadza się ponad 100 tys. metrów sześciennych zbędnych pustek, dalsze kilka tysięcy metrów sześciennych wypełnia iniektami, a prace te poprzedzają przebudowy chodników, wiercenia otworów, montaże rurociągów i tam.

Likwidowany jest poziom IX (najgłębszy w kopalni) i niezabytkowa wschodnia części kopalni (80 proc. wyrobisk zlikwidowano w ciągu ostatnich kilku lat), trwa wodoszczelna likwidacja rejonu Kloski-Colloredo (w XIX wieku dotknęły go dwa potężne i niebezpieczne wycieki słodkiej wody). To tylko niektóre projektów, na które w ostatnich latach kopalni pozyskała dofinansowanie zewnętrzne z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Ze wsparciem NFOŚiGW realizowanych jest obecnie 6 projektów, 3 z nich o wartości dofinansowania na poziomie 40- 50 proc. to umowy podpisane w tym roku. Górnicze działania w ostatnich latach wspierała też Unia Europejska (Trasa Górnicza i multimedialna ekspozycja Lill Górna–Kazanów) oraz Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (uszczelnianie szybu Kościuszko).

Kopalnia Soli „Wieliczka” konsekwentnie wzbogaca swoją ofertę turystyczną. W ostatnich latach pojawiły się nowe szlaki oraz tematyczne programy zwiedzania: Trasa górnicza, Tajemnice wielickiej kopalni, szlak pielgrzymkowy „Szczęść Boże”, „Młody górnik” i „Skarb dla zuchwałych”. Dwie ostatnie propozycje to nowości roku 2015.
Uruchomiona pod koniec 2014 roku tężnia solankowa okazała się być strzałem w dziesiątkę. Odwiedziło ją już ponad 150 tysięcy osób.
Górniczy trud zaowocował w ostatnich latach udostępnieniem kolejnych komór i chodników. Listę otwierają imponujące Michałowice, które budziły zachwyt XIX-wiecznych zwiedzających. Do Trasy turystycznej dołączyły komory Lill Górna i Kazanów oraz Wincentego Witosa. W dwóch pierwszych znajduje się multimedialna ekspozycja „Sól życia” z kinem 5D, w „Witosie” zaś plac zabaw. Najmłodsi zwiedzający swoje podziemne królestwo mają również w komorze Pistek (przeznaczona do realizacji tematycznych programów). Uczestnicy kameralnych imprez chętnie zaglądają do stylizowanej na karczmę górniczą komory Gwarków. Podziemna baza lecznicza powiększyła się o dwa wyrobiska – komory: Smok i Feliksa Boczkowskiego. Boczaniec, Tanecznica, Gospoda, Janik, Lipowiec…

Kajetan d’Obyrn skomentował: „Mamy już gotowy projekt przebudowy XIX-wiecznego szybu Ignacego Paderewskiego, który służyć ma celom turystycznym. Prace ruszą na przełomie roku i potrwają do połowy 2018. Powstaje też projekt budowy na powierzchni wielofunkcyjnej hali wystawienniczej, w której eksponowane będą dawne maszyny wyciągowe oraz „odtworzona” i multimedialnie ożywiona zostanie próżniowa warzelnia soli. W dłuższej perspektywie czasowej planujemy również stworzenie dodatkowej podziemnej trasy zwiedzania. Będzie to nie tylko turystyczna atrakcja, ale też szansa na zabezpieczenie i udostępnienie kolejnych bezcennych komór i chodników.”