Niemcy – ojczyzna bożonarodzeniowych jarmarków

Fot. DZT / Jens Wegener

Z końcem listopada nad niemieckimi miastami zaczynają się unosić zapachy korzennych przypraw, prażonych migdałów i pieczonych kasztanów, ulice rozświetlają bożonarodzeniowe lampki, a na rynkach ustawiane są drewniane budki z najpiękniejszymi, świątecznymi prezentami i specjałami regionalnej kuchni. Jarmarki bożonarodzeniowe to w Niemczech jedno z najbardziej wyczekiwanych wydarzeń w roku. Od Morza Bałtyckiego po Jezioro Bodeńskie czuć, że zbliżają się święta!

Tradycja organizacji jarmarków bożonarodzeniowych w Niemczech sięga średniowiecza. Pierwsze przekazy – o jarmarku we Frankfurcie pochodzą z końca XIV wieku, natomiast w 1434 roku odbył się jarmark w Dreźnie. Już w średniowieczu na ich określenie używano popularnej nazwy – Weihnachtsmarkt. Ale znane są też inne jego określenia: Adventsmarkt, Christkindlmarkt, Glühweinmarkt. W XIX wieku jarmarki nabrały współczesnego charakteru, a ich organizacją zajęły się kolejne miasta. Obecnie na bożonarodzeniowy jarmark w Niemczech można udać się do ponad tysiąca miast. Te najsłynniejsze, szczycące się wielowiekową tradycją, odbywają się głównie w dużych miastach, np.: w Bremie, Dreźnie, Frankfurcie/M, Heidelbergu, Kolonii, Lipsku, Monachium, Norymberdze, Wiesbaden.

Frankfurt nad Menem: jarmark adwentowy na tle drapaczy chmur. Fot. Visitfrankfurt / Isabela Pacini

Wszystkie Weihnachtsmarkt rozpoczynają się w piątek poprzedzający adwent, czyli zazwyczaj cztery tygodnie przed świętami Bożego Narodzenia. Na przekór listopadowej i grudniowej aurze miasta budzą się do życia, błyszczą światłami tysięcy lampek, pachną korzennymi przyprawami, rozbrzmiewają radosną muzyką. Rzemieślnicy oferują swoje tradycyjne wyroby, występują chóry, gawędziarze wywołują uśmiech u dzieci, a wszystko to okraszone regionalnymi przysmakami. Kolorowe święto kończy się najczęściej dwa dni przed Wigilią.

Podpowiadamy, gdzie w Niemczech warto odwiedzić tradycyjne, pełne świątecznej atmosfery jarmarki bożonarodzeniowe. Poszukiwanie prezentów w atmosferze świątecznych piosenek, piernikowych zapachów i przysmaków z pewnością wprowadzą Cię w bożonarodzeniowy nastrój.

Berlin

Jak na stolicę Niemiec przystało – od końca listopada Berlin rozświetla się milionem lampek zdobiących ponad 100 lokalnym jarmarków bożonarodzeniowych. Najciekawszy znajdziemy w Spandau. Na największym ciągłym deptaku w Berlinie, z blisko 120 sklepami, podziwiać można średniowieczne stragany oraz targi sztuki i rzemiosła. Oferują one produkty regionalne i – oczywiście – lokalne przysmaki, od frytek Halloumi po gofry. Do tego szopka z prawdziwymi zwierzętami i możliwość przejażdżki rozświetlonymi uliczkami starego miasta.

Wizyta na jarmarku to doskonała okazja do zwiedzenia nowo otwartych obiektów w mieście. Forum Humboldta. Fot. DZT / Dagmar Schwelle

Jarmark u stóp pałacu Charlottenburg to kolejne miejsce, które koniecznie trzeba odwiedzić. Na straganach królują różnorodne wyroby rzemieślnicze, a atmosfery dodaje zapach grzanego wina i świeżo upieczonych niemieckich smakołyków, np. strucli i marcepanów. Dla najmłodszych przygotowano dwie karuzele i mały diabelski młyn. Podczas jarmarku bożonarodzeniowego organizowane są także specjalne wycieczki poświęcone bożonarodzeniowym tradycjom Hohenzollernów po pałacu Charlottenburg i pobliskim parku pałacowym.

Nową imprezą jest natomiast jarmark zorganizowany po raz pierwszy w 2023 roku wokół Forum Humboldta. Warto skorzystać z okazji i po wizycie w obiekcie przespacerować się wśród bożonarodzeniowych straganów w historycznym centrum Berlina, częstując się grzanym winem, kasztanami i innymi smakołykami. W ofercie są także przejażdżki śladami historii.

Brema

Największy jarmark bożonarodzeniowy w Bremie odbywa się wokół ratusza wpisanego na listę światowego dziedzictwa UNESCO i obok pomnika Rolanda, ale miano najbardziej klimatycznego jarmarku przypada historycznej promenadzie nad Wezerą. Od 2004 roku dzielnica Schlachte stanowi tło dla wyjątkowej alternatywy adwentowej. Na około 85 stylizowanych na piracką wioskę kramach znajdziemy, oprócz świątecznych pamiątek, figurki i rekwizyty związane z żeglarstwem, a także ciekawe instalacje. Gości zabawiają minstrele i kuglarze, a na zgłodniałych turystów czekają gofry, mokka i rozgrzewający miód pitny.

Brema: pomnik Muzykantów z Bremy. Miasto leży na Szlaku Baśni Braci Grimm. Fot. WFB / Carina Tank

Drezno

To tu odbywa się najstarszy jarmark bożonarodzeniowy w Niemczech Striezelmarkt, otwarty po raz pierwszy w 1434 roku. Cieszy się ogromną popularnością i nic dziwnego – co roku towarzyszy mu wyjątkowy program kulturalny, budowany jest prawdopodobnie największy na świecie łuk ze świecami, po którym można spacerować, a przede wszystkim pięknie udekorowane stoiska. Słynie także z największej na świecie strucli – przygotowywany na jarmark wypiek mierzy 1022 m i waży aż pięć ton. Oprócz bombek choinkowych, tradycyjnych drezdeńskich figurek kominiarczyka z suszonych śliwek Pflaumentoffel i wspomnianej już strucli, można tu także kupić regionalne rękodzieło z Rudaw.

Region Rudaw słynie z ręcznie wykonywanych drewnianych figurek i dziadków do orzechów. Fot. Tourismusverband Erzgebirge e.V.

Heidelberg

Znaleźć tu można jeden z najpiękniejszych jarmarków bożonarodzeniowych w Niemczech. To także idealny pomysł na poszukiwanie świątecznych prezentów – spacerując wśród uliczek i zabytków Starego Miasta. W typowo zimowej atmosferze można też spróbować sił na lodowisku przy Karlsplatz na tle romantycznego zamku. Warto dodać, że od 2017 roku lodowisko zasilane jest wyłącznie ekologiczną energią elektryczną, również jarmark przeszedł na zrównoważone źródła energii.

Nad jarmarkiem w Heidelbergu królują ruiny potężnego zamku na wzgórzu Königstuhl. Fot. DZT / Francesco Carovillano

Kassel

Jarmark bożonarodzeniowy w Kassel to jak wyprawa w świat baśni braci Grimm. Nic dziwnego – mieszkali oni w Kassel przez prawie 30 lat i zgromadzili tam dużą część swoich słynnych na całym świecie baśni. Na jarmarku znajdziemy więc bajkową piramidę i las, a także 70-metrową zjeżdżalnię fantasy i oczywiście mnóstwo wydań bajkowych opowieści. Pomiędzy Opernplatz i Friedrichsplatz codziennie przejeżdża wśród kramów „latający Święty Mikołaj” w saniach z reniferami, czyli artysta ze słynnej rodziny linoskoczków Falko Traber.

Norymberga

Pierniki norymberskie to hit eksportowy przez cały rok, ale w grudniu są na ustach wszystkich. Zwłaszcza na równie słynnym Christkindlesmarkt, jednym z najstarszych i największych jarmarków bożonarodzeniowych na świecie, z 2,5 milionami odwiedzających. To „małe miasto z drewna i sukna” składa się z ponad 180 straganów udekorowanych na biało i czerwono, oferujących tradycyjny asortyment towarów. Wśród frankońskich przysmaków można znaleźć złote aniołki Rauschgoldengel, figurki ludzików z suszonych śliwek Zwetschgenmännle i słynne pieczone kiełbaski norymberskie Rostbratwürste. Miasto ma też swojego żywego anioła (Christkind), a tę zaszczytną funkcję sprawuje wybierana co dwa lata nastoletnia złotowłosa dziewczyna. To ona otwiera jarmark i dba o niepowtarzalną atmosferę, codziennie przechadzając się wśród stoisk.

Postać Dzieciątka Jezus (Christkind) jako Anioła przynoszącego dzieciom prezenty w wigilijny wieczór sięga XVI wieku. Fot. DZT / Jens Wegener

Rostock

Kilka lat temu 20-metrowa piramida bożonarodzeniowa przygotowana na jarmark w Rostocku trafiła do Księgi Rekordów Guinnessa. To największy jarmark w północnych Niemczech z ponad 200 straganami i atrakcjami rozłożonymi wśród zabytkowych kamienic i kościołów – kamiennych świadków chwalebnej historii Rostocku jako miasta hanzeatyckiego. Ten widok najlepiej podziwiać z diabelskiego młyna – morze świateł na Neuer Markt rozciąga się na blisko trzy kilometry, pełne straganów z pamiątkami i przysmakami oraz przygotowanym specjalnie dla dzieci bajkowym światem przy Kröpeliner Tor – jednej z czterech bram miasta wybudowanej w 1270 roku. Uroczyste otwarcie nastąpi 25 listopada o godz. 15:30, a o 16:00 na jarmark przybędzie Święty Mikołaj.

Jarmark w Rostocku. Fot. TMV / Gross

Więcej informacji o jarmarkach bożonarodzeniowych w Niemczech znajdziesz TUTAJ