PIT wyjaśnia, kiedy można bez opłat zrezygnować z wyjazdu z powodu koronawirusa

5 marca 2020

Polska Izba Turystyki przedstawiła swoim członkom stanowisko w sprawie warunków rezygnacji z imprezy i odstąpienia od umowy o imprezę przez podróżnego oraz zakresu obowiązków organizatora turystyki w razie zarządzenia kwarantanny podróżnych z powodu wirusa COVID-19.

Stanowisko sformułowane zostało w postaci odpowiedzi na dziewięć najczęściej zadawanych pytań. Izba stara się określić, kiedy zasadne jest zrezygnowanie z imprezy turystycznej przez klienta z koniecznością zwrócenia mu wpłaconych środków przez organizatora. Chodzi oczywiście o sytuację przewidzianą w art. 47 ust. 4 ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych.

Nadzwyczajne okoliczności to ogłoszona epidemia

Powołując się na motyw 32. Dyrektywy w sprawie imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych PIT stwierdza, że:

„ogłoszony przez właściwe władze stan epidemii wirusa COVID-19 na określonym terenie pozwala uznać, że mamy do czynienia z nieuniknionymi i nadzwyczajnymi okolicznościami, stanowiącymi podstawę rezygnacji przez podróżnego z imprezy na podstawie art. 47 ust. 4 ustawy.”

Uzasadniając swoje stanowisko, izba wskazuje, że zgodnie z dyrektywą, aby klient mógł zrezygnować z podróży bez ponoszenia kosztów rezygnacji, musi powołać się właśnie na nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności, występujące “w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie”.

„Takim “miejscem docelowym” będzie np. miejscowość czy region, w którym ma miejsce impreza turystyczna a gdzie ogłoszono stan epidemii. NNO muszą mieć znaczący wpływ na realizację imprezy lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego” – pisze PIT.

Art. 47 nie musi obejmować całego kraju

„A zatem art. 47 ust. 4 nie znajdzie zastosowania (nie będzie mógł stanowić podstawy do odstąpienia przez podróżnego od umowy), jeżeli np. NNO wprawdzie wystąpi w kraju, w którym odbywa się impreza, ale nie będzie miał wpływu na realizację imprezy z uwagi np. na odległość między miejscem wystąpienia a hotelem oraz ze względu na stacjonarny charakter imprezy, w ramach której nie są organizowane wycieczki” – czytamy dalej.

Izba odniosła się również do sytuacji, w której klient rezygnuje z imprezy z dużym wyprzedzeniem, tzn na przykład w marcu chce odwołać wyjazd, który ma odbyć się latem. I przy tym powołuje się na art. 47. PIT stwierdza, że również w takiej sytuacji nie należy mu się zwrot pieniędzy:

„W przypadku rezygnacji przez podróżnego imprezy z dużym wyprzedzeniem (np. marzec 2020) w stosunku do terminu jej rozpoczęcia określonego w umowie o imprezę (np. lipiec 2020) – gdy w momencie rezygnacji nic pewnego nie da się powiedzieć o występowaniu NNO w miejscu docelowym lub w jego najbliższym sąsiedztwie, czyli tam, gdzie impreza ma się odbyć, przepis art. 47 ust. 4 nie powinien stanowić podstawy prawnej do rezygnacji z imprezy i odstąpienia od umowy” – twierdzi izba.

Organizator nie płaci za kwarantannę

Prawnicy izby zanalizowali również stan prawny dotyczący sytuacji, w której w miejscu pobytu turystów zarządzona została kwarantanna. Tutaj sytuacja jest niejasna i powinna być rozpatrywana indywidualnie. Jednakże według PIT kosztami przymusowego pobytu turysty w hotelu nie powinien być obarczany ani organizator ani jego klient:

„Izba uważa, że koszty pobytu podróżnego w warunkach kwarantanny nie mogą być przerzucane ani na podróżnego ani na organizatora. Powinien je pokryć ten kto zarządził kwarantannę. Jednocześnie Izba zwraca uwagę, że brak po stronie organizatora obowiązku pokrycia kosztów kwarantanny nie powinien prowadzić do tego, że podróżni zostaną pozostawieni sami sobie, bez jakiejkolwiek pomocy ze strony organizatora.”

Podróże biznesowe poza regulacjami

PIT podkreśla również, że art. 47 ustawy nie ma zastosowania w relacjach biznesowych, a konkretnie w przypadku umów podpisywanych między firmami na zasadach generalnych:

„Określenie warunków rezygnacji z imprezy, w tym z powodu NNO, należy do stron umowy generalnej. Oczywiście przedsiębiorcy zawierający umowę generalną mogą uregulować sprawę rezygnacji z imprezy z wykorzystaniem rozwiązań przyjętych w ustawie.”

Izba przypomina również, że o ile art. 47 stosuje się wobec powiązanych usług turystycznych, to nie ma on zastosowania wobec pojedynczych usług turystycznych, np. biletów lotniczych czy rezerwacji hotelowych. W przypadku rezygnacji podróżnego z pojedynczej usługi, warunki ewentualnego zwrotu kosztów określają indywidualne umowy.