Powstanie „Zbójnikolandia” – potrzebny inwestor

W Polsce ma szansę powstać park rozrywki Zbójnikolandia, pierwszy w Europie park tematyczny poświęcony zbójnikom karpackim. Idea jego zbudowania pojawiła się podczas prac nad projektem Szlaku Zbójników Karpackich.

Na podstawie badań opinii publicznej ustalono, że w Polsce brakuje związanego z lokalnym folklorem miejsca, które mogłoby stanowić centrum rozrywki dla całej rodziny. Mamy mnóstwo tematycznych parków rozrywki, poświęconych dinozaurom czy kowbojom, brakuje jednak takiego, który byłby zakorzeniony w polskiej kulturze.
 
Według badanych, najbardziej oczekiwanymi elementami parku byłyby inscenizacje, scenki przedstawiające codzienne życie zbójników, karczma ze zbójnickimi daniami oraz wioska z postaciami zbójników w charakterystycznych dla nich strojach i z przedmiotami codziennego użytku. Taki unikatowy projekt parku rozrywki został objęty ochroną Urzędu Patentowego.
 
Koncepcja „Zbójnikolandii” jest gotowa i została już szczegółowo opracowana. Brakuje jedynie inwestora, który byłby gotów pomysł ten wcielić w życie.
 
Park ma zajmować powierzchnię 15 – 20 hektarów, z możliwością rozbudowy do 40 ha.
Do stworzenia wizualizacji parku tematyczno-rozrywkowego „Zbójnikolandia”® zostało wykorzystanych około 250 legend zbójnickich, opryszkowskich i hajdamackich. Na terenie krainy tematycznej, obejmującym około 20 hektarów, projektowane są m.in. elementy krajobrazu opisywane w zbójnickich legendach i opowieściach, jak zbójnickie drzewa (np. „Dęby Janosika”, zbójnickie jodły, smreki i jawory, grusze w których schowane są zbójnickie skarby), zbójnickie tabakowe chodniki, cieki wodne (w tym miejscu można będzie przeskoczyć przez tzw. „Janosikowy Skok”), Zbójnicka Puszcza, Janosikowe głazy, Zaklęte Jeziorko, po którym pływałaby złota kaczka, pasterskie szałasy, zbójnicka polana i zbójnicki skarb pilnowany przez skamieniałego zbójnika ze skamieniałym wilkiem, i wiele innych.
 
 Na terenie Parku będzie można spotkać postaci ze zbójnickich podań, legend i opowieści: hyrnych zbójników, junaków, kłusowników, polowacy, dworskich, bandurów/pandurów, grafów, baronów, chłopów, parobków, łapacy zbójników, rajtarów, hajduków, smolaków, harników i węgierskich huzarów, a także postaci ze świata wierzeń ludowych: wiły, utopki, strzygi, złe karły, wilkołaki, diabły, upiory, płanetniki, dziwożony, wiedźmy.
 
W zbójnickiej osadzie planuje się pokazy i naukę dawnych rzemiosł, zbójnickie warsztaty kulinarne, rzut ciupagą, strzelanie z kuszy i łuku, przejażdżki  bryczką i inscenizowane napady zbójnickie, szukanie zbójnickiego skarbu, czy zbójecki tor przeszkód z ruchomymi mostami i szereg innych atrakcji.
 
W koncepcji „Muzeum Zbójnictwa Karpackiego” przewidziano wiele magicznych eksponatów z legend o zbójnikach, m.in. samorodne złupcoki, 7 włosów Janosika, ciupażki, rąbanice, zaczarowane kierpce Janosika, wałaszkę i pas Janosika, niewidzialną koszulę Janosika.
 
Przewidziany jest też „Zbójnicki Szlak Edukacyjny”, na którym uczestnicy poznają życie najsławniejszych zbójników karpackich, w tym sześciu największych harnasi grasujących na „Mitycznym Łuku Karpat”: hetmana Józefa Baczyńskiego zwanego Skawickim (Polska), hetmana Juraja Janosika z Terchowej (Słowacja), hetmana Andrzeja Fucimana (Ondráš Šebesta) czyli Ondraszka z Janowic koło Frydku (Czechy), opryszka Ołeksa Dowbusza (Aleksy Dobosz) z Pokucia (Ukraina), hajduka Pintea Viteazula (Rumunia), rozbójnika Sandora Rozsa (Węgry).
 
W różnych regionach karpackich zjawisko zbójnictwa nosi różne nazwy. W Karpatach Zachodnich, (po stronie polskiej i słowackiej) nazywane jest „zbójnictwem”, termin „opryszkostwo” używany jest w odniesieniu do Karpat Wschodnich, czyli do góralszczyzny ruskiej, natomiast „hajductwo” dotyczy Karpat Południowych (tereny dzisiejszej Rumunii). Niekiedy używane są też inne terminy, na przykład „beskidnictwo” dla Beskidów czy „bieszczadnictwo” dla Bieszczad.
 
W parku tematycznym „Zbójnikolandia”® znajdą się także figury innych znanych zbójników działających na łuku karpackim, m.in.: zbójnicy z Beskidów (Martyn Portasz zwany Dzigosik, Sebastian (Sobek) Bury i Jerzy Fiedor zwany Proćpokiem – z Żywiecczyzny, zbójnik Targosz, zbójnik Siarka, zbójnik Maciej Hajdys, zbójnik Janek Kulik, zbójnik Sawka, zbójnik Tomasz Masny); zbójnicy z Podhala, Tatr i Spisza (Jan Krzeptowski Sabała, Wojtek Mateja, Szymon Tatar, Wojtek Gał, Wojtek Marduła, zbójnik Gałajda).
 
 Przewidziane są też takie obiekty jak zbójnicka karczma, rynek, targ, ratusz, katownia, pręgierz i klatka hańby, zbójnicki młyn przy potoku, zbójnicka kapliczka itp. oraz punkty usługowo-reklamowe i informacyjne.
Jednym z najważniejszych pytań jest to, gdzie może powstać park tematyczny „Zbójnikolandia”® Z racji tego, że SZLAK ZBÓJNIKÓW KARPACKICH® liczy sobie obecnie około 1000 miejsc związanych ze zbójnictwem karpackim zlokalizowanych w 6 krajach, a najwięcej – bo około 450 jest ich zlokalizowanych w Małopolsce – rozsądnym było by umiejscowić park tematyczny Zbójnikolandia® w Małopolsce.
 
Leszek Młodzianowski, twórca projektu powiedział: „Serce chciałby, żeby park powstał na mojej ukochanej Żywiecczyźnie.”
 
Według niego Zbójnikolandia powstanie po przeanalizowaniu trendów jakie zastosowały takie parki tematyczne jak: m.in. Park Miniatur Warmii i Mazur w Gierłoży, Park Miniatur w Inwałdzie, Centrum Słowian i Wikingów w Wolinie, Miasteczko Westernowe pod Grudziądzem „Kansas City”, Dinozatorland, Bałtów, miasteczko galicyjskie w Nowym Sączu. Pod uwagę wzięta będzie również Tatralandia w Liptowskim Mikulaszu.
W zbójnickiej osadzie prowadzone by były pokazy i nauka dawnych rzemiosł. Zwiedzający mogli by obserwować pracę rzemieślników ubranych w historyczne stroje, jak też samodzielnie wykonać dany przedmiot związany z szeroko ojętą góralszczyzną i zbójnictwem karpackim.
 
W parku Zbójnikolandia® odbywałyby się zbójnickie warsztaty kulinarne, strzelanie z kuszy i łuku, przejażdżka bryczką i inscenizowane napady zbójnickie. Po parku „Zbójnikolandia” będą przechadzać się postaci ze zbójnickich legend, wiedźmy, zielarki, pustelnicy, diabły, utopki i inne zjawy wszelakiej maści.
 
Leszek Młodzianowski podkreślił: „Celem projektu „Szlak Zbójników Karpackich”® jest zbudowanie produktu turystycznego na skalę europejską, który nie tylko przyczynił by się do promocji regionu karpackiego, ale także wzmocnił by rozwój współpracy międzynarodowej i udział kultury w procesie integracji europejskiej. Dzięki temu pomysłowi może powstać zbójnicka osada, która przyciągnie do Polski wielu gości  z zagranicy. Jest to produkt nietuzinkowy, ponieważ taki zbój – skansen to nie jest zwykła atrakcja turystyczna. Jest to coś wyjątkowego, co stanowi także o wyjątkowości całego karpackiego regionu.

Aby powstał pełnowymiarowy – prawdziwy produkt zbójnicki jakim będzie park tematyczny „Zbójnikolandia”® od laty zdobywam informacje związane z legendami zbójnickimi, historią, dziedzictwem przyrodniczym i kulturowym regionu Karpat,  przeszukuję archiwa, biblioteki, staram się docierać do ciekawych eksponatów, starodruków, okazów przyrody, rozmawiam z najstarszymi przedstawicielami społeczności karpackiej, aby wydobyć jak najwięcej informacji dotyczącej zjawiska zbójnictwa karpackiego. Park tematyczny „Zbójnikolandia”® ma być prawdziwy, autentyczny, ma odzwierciedlać czasy największego nasilenia zbójnictwa w Karpatach, czyli wiek XVI, XVII i XVIII.”

Obecnie trwają poszukiwania sponsora strategicznego, który dysponował by kapitałem około 70 mln zł. Na tyle bowiem wyceniono projekt powstania nowego parku tematyczno – rozrywkowego.
 
W grudniu 2010 r. został przeprowadzony sondaż wśród studentów krakowskiej AWF, zawierający pięć pytań otwartych. Badania objęły niemal 90-osobową grupę. Celem badań było m.in. sprawdzenie co zdaniem respondentów powinno znaleźć się w parku rozrywkowo – tematycznym „Zbójnikolandia”®. Badani wskazali, że należy stworzyć centrum rekreacji, z którego oferty mogła by skorzystać osoba z każdej grupy wiekowej.
 
zbojnickiszlak.pl